โรคไข้เลือดออก

(โดย น.พ เฉก ธนะศิริ)

โรคไข้เลือดออกเป็นโรคที่เกิดจากยุงเป็นพาหนะของโรค นอกจากเป็นปัญหาสาธารณสุขของประเทศไทย ยังเป็นปัญหาสาธารณสุขทั่วโลก โดยเฉพาะประเทศในเขตร้อนชื้น และก่อให้เกิดความกังวลต่อผู้ปกครองเวลาเด็กมีไข้ บทความนี้จะบรรยายถึงโรคไข้เลือดออกในแง่การดูแลผู้ป่วยซึ่งมีหัวข้อต่อไปนี้

อุบัติการณืของโรคไข้เลือดออก

เมื่อ คศ 1970มีการระบาดของไข้เลือดออกเป็นครั้งคราว epidermic 9 ประเทศ ปัจจุบันไข้เลือดออก มีการระบาดเพิ่มมากขึ้น ในระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมา ปัจจุบันไข้เลือดออก เป็นโรคประจำท้องถิ่น endemic ของประเทศมากว่า 100 ประเทศในแถบแอฟริกา อเมริกา เอเซียตะวันออกเฉียงใต้ western pacific โดยมีความรุนแรงมากในแถบ เอเซียตะวันออกเฉียงใต้ western pacific

ประชากรประมาณ 2500 ล้านคนในประเทศที่มีการระบาดจะเสี่ยงต่อการติดเชื้อไข้เลือดออก ประมาณว่าจะมีการติดเชื้อปีละ 50 ล้านคน และต้องนอนโรงพยาบาลมากกว่า 500000 คนต่อปี อัตราการเสียชีวิตประมาณร้อยละ 2.5 แต่อาจจะสูงถึงร้อยละ 20 หากให้การรักษาอย่างดีอัตราการเสียชีวิตอาจจะลดลงต่ำกว่าร้อยละ1

สาเหตุไข้เลือดออก

โรคไข้เลือดออกเป็นโรคติดต่อที่เกิดจากยุงลาย Aedes aegyti ตัวเมียบินไปกัดคนที่ป่วยเป็นไข้เลือดออก โดยเฉพาะช่วงที่มีไข้สูง เชื้อไ/วรัสแดงกีจะเพิ่มจำนวนในตัวยุงประมาณ 8-10 วัน เชื้อไวรัสแดงกี่จะไปที่ผนังกระเพาะและต่อมน้ำลายของยุง เมื่อยุงกัดคนก็จะแพร่เชื้อสู่คน เชื้อจะอยู่ในร่างกายคนประมาณ 2-7 วันในช่วงที่มีไข้ หากยุงกัดคนในช่วงนี้ก็จะรับเชื้อไวรัสมาแพร่ให้กับคนอื่น ซึ่งส่วนใหญ่มักจะเป็นเด็ก โรคนี้ระบาดในฤดูฝน ยุงลายชอบออกหากินในเวลากลางวันตามบ้านเรือน และโรงเรียน ชอบวางไข่ตามภาชนะที่มีน้ำขัง เช่นยางรถยนต์ กะลา กระป๋อง จานรองขาตู้กับข้าว แต่ไม่ชอบวางไข่ในท่อน้ำ ห้วย หนอง คลอง บึง

เมื่อไรจึงจะสงสัยว่าเป็นไข้เลือดออก

อาการของไข้เลือดออกไม่จำเพาะ อาการมีได้หลายอย่าง ในเด็กอาจจะมีเพียงอาการไข้และผื่น ใผู้ใหญ่อาจจะมีไข้สูง ปวดศรีษะ ปวดตามตัว ปวดกระบอกตา ปวดกล้ามเนื้อ หากไม่คิดโรคนี้อาจจะทำให้การรักษาช้า ผู้ป่วยอาจจะสียชีวิต ลักษณะที่สำคัญของไข้เลือกออกคือ

• ไข้สูงเฉียบพลันประมาณ2-7 วัน
• เบื่ออาหาร หน้าแดง ปวดศีรษะ ร่วมกับอาการคลื่นไส้อาเจียน และมีอาการปวดท้องร่วมด้วย
• บางรายอาจจะมีจุดเลือดสีแดงออกตามลำตัว แขนขา อาจจะใรเลือดกำเดาไหล เลือดออกตามรายฟัน และถ่านอุจาระดำเนื่องจากเลือดออกในทางเดินอาหาร และอาจจะช็อค
• ในรายที่ช็อคจะสังเกตเมื่อไข้ลงผู้ป่วยกลับแย่ลง ซึม มือเท้าเย็น เหงื่อออก หมดสติ และอาจจะเสียชีวิต
•  

การเจาะเลือดตรวจวินิจฉัย

การรักษา

ไม่มีการรักษาเฉพาะสำหรับโรคไข้เลือดออก การรักเพียงประคับประคองอย่างใกล้ชิดโดยการเฝ้าระวังภาวะช็อค และเลือดออก และการให้สารน้ำอย่างเหมาะสมก็จะทำให้อัตราการเสียชีวิตลดลงต่ำกว่าร้อยละ 1

วัคซีนป้องกันไข้เลือดออก

การผลิตวัคซีนกำลังอยู่ในขั้นพัฒนา แต่มีปัญาเนื่องเชื้อมี 4 สายพันธุ์ คาดการณ์ว่าจะสำเร็จและใช้ได้ในอนาคตอันใกล้ การป้องกันและการควบคุม

วิธีที่จะป้องกันและควบคุมไข้เลือดออกที่ดีที่สุดคือการควบคุมการแพร่กระจายของยุงลาย

• กำจัดแหล่งเพราะพันธุ์ยุง เช่น กะละ ยาง กระป๋อง
• หาฝาปิดภาชนะ เช่น โอ่ง ถังน้ำ
• ในแหล่งน้ำสาธารณะอาจจะเลี้ยงปลาเพื่อกินลูกน้ำ หรือใส่สารเคมีเพื่อฆ่าลูกน้ำ
•  

ขนิดของเชื้อแดงกีเชื้อไวรัสแดงกี เป็น single strnded RNA ไวรัสมีด้วยกัน 4 ชนิด(serotype) DEN1 DEN2 DEN3 DEN4 ซึ่งมี antigen ร่วมกันบางส่วนทำให้เทื่อเกิดการติดเชื้อชนิดหนึ่ง จะเกิดภูมิคุ้มกันต่อเชื้ออีกชนิดหนึ่ง แต่ภูมิที่เกิดจะอยู่ได้ 6-12 เดือน ส่วนภูมิที่เกิดกับเชื้อที่ป่วยจะมีตลอดชีวิต เช่นหากเป็นไข้เลือดออกจากเชื้อ DEN1 ผู้ป่วยจะมีภูมิต่อเชื้อนี้ตลอดชีวิต แต่จะมีภูมิต่อเชื้อแดงกีชนิดอื่นเพียง 6-12 เดือนเท่านั้นจาการศึกษาพบว่าการติดเชื้อซ้ำ หรือการติดเชื้อครั้งที่สองจะเป็นสาเหตุของโรคแดงกีได้ถึงร้อยละ 80-90 ในสมัยก่อนปี 2543พบว่าการระบาดของเชื้อแดงกีเกิดจากสายพันธ์ที่สอง DEN2 แต่หลังจากนั้นพบลดลง แต่จะพบสายพันธ์ DEN3 มากขึ้น แต่หลังจากปี 2543 เชื้อสายพันธ์ที่สอง DEN2 เริ่มกลับมาพบมากขึ้นและมีอัตราการตายสูงเนื่องจากเป็นเชื้อที่หากเป็นแล้วจะเกิดอาการรุนแรงการ

อาการของโรคติดเชื้อไข้เลือดออก

ผู้ป่วยที่ติดเชื้อไข้เลือดออกอาจจะไม่มีอาการ หรือมีอาการเพียงเล็กน้อย หรืออาจจะเกิดอาการรุนแรงจนเสียชีวิต เมื่อหายร่างกายจะมีภูมิต่อเชื้อนั้นตลอดชีวิต ความรุนแรงของการติดเชื้อขึ้นกับอายุ ภาวะภูมิคุ้มกัน และความรุนแรงของเชื้อ

การติดเชื้อไวรัสแดงกิ่วมีอาการได้ 3 แบบคือ

• การติดเชื้อไข้แดงกิ่ว Denque Fever
• ไข้เลือดออก [Dengue hemorrhagic fever-DHF]
• สำหรับไข้เลือดออกแดงกิวที่ช็อก Denque Shock Syndrome DSS
•  

การดำเนินของโรค

ความรุนแรงของโรค

ผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นไข้เลือดออกแดงกิว จะต้องมีหลักฐานการรั่วของพลาสมา (มีความเข้มข้นของเลือด[Hct]เพิ่มขึ้น 20% หรือมีน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอด หรือในช่องท้อง) และมีเกล็ดเลือดต่ำกว่า 100,000 ความรุนแรงของโรคไข้เลือดออกจัดได้เป็น 4 ระดับ

• Grade 1 ผู้ป่วยไม่ช็อก เป็นไข้เลือดออกโดยที่ไม่มีจุดเลือดออก ทำ touniquet test ให้ผลบวก
• Grade 2 ผู้ป่วยไม่ช็อก มีจุดเลือดออกตามผิวหนัง มีเลือดกำเดาไหล หรืออาเจียนเป็นเลือด
• Grade 3 ผู้ป่วย่ช็อก มีความดันโลหิตต่ำ ชีพขจรเร็ว pulse pressure แคบ เหงื่อออก กระสับกระส่าย
• Grade 4 ผู้ป่วย่ช็อกรุนแรง วัดความดันโลหิตไม่ได้
•  

การดูแลผู้ป่วย

เมื่อไรจะให้กลับบ้าน

• ไม่มีไข้ 24 ชั่วโมงโดยที่ไม่ได้รับยาลดไข้ ผู้ป่วยอยากอาหาร
• ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นอย่างชัดเจน
• ความเข้มของเลือดคงที่
• 3วันหลังจากรักษาภาวะช็อค
• เกล็ดเลือดมากกว่า 50000
• ไม่มีอาการแน่ท้องหรือแน่หน้าอกจากน้ำในท้องหรือช่องเยื่อหุ้มปอด
•  

ภาวะโรคแทรกซ้อนอื่นๆ

• ตับวาย
• ไตวาย
• สมองทำงานผิดปกติ
•  

การป้องกันไข้เลือดออก

วิธีป้องกันไข้เลือดออกที่ได้ผลดี และยั้งยืนต้องเป็นแบบบูรณการโดยการร่วมมือของทุกฝ่าย

• ภาคครัวเรือนต้องป้องกันโดยการกำจัดแหล่งน้ำที่เพาะพันธุ์ยุง และการป้องกันส่วนบุคคล
• ภาคชุมชนจะต้องมีการรณรงค์ให้มีการกำจัดแหล่งลูกน้ำในชุมชนอย่างน้อยปีละ 2-3 ครั้ง และจะต้องทำพร้อมกันถั่วประเทศโดยการโฆษณาผ่านสื่อต่างๆ
• สำหรับชุมชนที่ห่างไกลก็อาจจะต้องใช้อาสาสมัคร
• จัดโปรแกรมสำหรับเด็กและครอบครัวเพื่อกำจัดลูกน้ำ
• กระตุ้นให้เอกชนมีส่วนร่วมในการจัดสิ่งแวดล้อม
• จัดการประกวดพื้นที่ปลอดภัยจากไข้เลือดออก

  คลื่นมหาประชาชน ล้นทะลัก DSI ให้กำลังใจ"ว่าที่นักโทษชายอภิสิทธิ์"

แล้วไม่ต้องมาแถนะจ๊ะว่ารวมตัวกันอยู่ที่พรร8
เพราะ บลูสกาย ถ่ายทอดสด มีอาซิ้มแก่ๆประมาณ 30 - 50 คน

นับไปอีก 2,000 คดี ที่ต้องมารับทราบข้อกล่าวหา...
ก้าวเล็ก ๆ ก้าวแรกของบันไดกรรมของมาร์ค.....

 "ถาวร " เล็งเอาผิด "ธาริต "
ฐานแจ้งข้อหา "มาร์ค-เทพเทือก" มิชอบ

ถาวร เสนเนียม รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ (ปชป.) กล่าวถึงกรณีที่กรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) แจ้งข้อหานายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ในฐานะอดีตนายกรัฐมนตรี และ นายสุเทพ เทือกสุบรรณ ส.ส.สุราษฎร์ธานี ปชป. ในฐานะอดีตผู้อำนวยการศูนย์อำนวยการแก้ไขสถานการณ์ฉุกเฉิน (ศอฉ.)ในคดีร่วมกันก่อให้ผู้อื่นฆ่าคนตายโดยเจตนาเล็งเห็นผลในกรณีการเสียชีวิตของ นายพัน คำกอง ว่าพฤติกรรมของนายธาริต เพ็งดิษฐ์ อธิบดีดีเอสไอพร้อมพวกส่อกระทำผิดกฎหมาย

โดยประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 68 ระบุไว้ว่า ผู้ใดจำต้องกระทำการใดเพื่อป้องกันสิทธิของตน หรือผู้อื่นให้พ้นจากอันตรายที่เกิดจากการประทุษร้ายและละเมิดต่อกฎหมายและเป็นภัยอันตรายที่ใกล้จะถึงผู้นั้นไม่มีความผิด ซึ่งปี 2553 เป็นการชุมนุมที่ผิดกฎหมาย เผาบ้านเผาเมือง

ดังนั้น การกระทำของ ศอฉ.เป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมาย ไม่มีความผิด ซึ่งการที่นายธาริตแจ้งข้อหาต่อนายอภิสิทธิ์และนายสุเทพเป็นการปฏิบัติหน้าที่ในฐานะหัวหน้าพนักงานสอบสวนโดยมิชอบ ซึ่งตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 200 มีโทษจำคุกตลอดชีวิต

ขณะเดียวกันมาตรา 17 ของ พ.ร.ก.ฉุกเฉิน พนักงานเจ้าหน้าที่ที่มีอำนาจตาม พ.ร.ก.นี้ไม่ต้องรับผิดทั้งทางแพ่งและทางอาญาหรือทางวินัย เนื่องจากการปฏิบัติหน้าที่ในการระงับหรือป้องกันการกระทำที่ผิดกฎหมาย หากเป็นการกระทำที่สุจริตไม่ต้องรับผิด ซึ่งหากไม่มีมาตรานี้จะระงับเหตุรุนแรงของผู้ชุมนุมได้อย่างไร

หากเป็นคดีด้านการเมือง สิ่งที่นายถาวรพูด ก็คงไม่ผิดนะ
แต่....

DSI ทำคดีฆาตกรรมหมู่นะ (Mass Murder)
มันเป็นคดีอาญาแผ่นดิน ไม่ใช่คดีทางการเมือง
DSI ก็ทำใหน้าที่เหมือนตำรวจ มีหน้าที่จับและแจ้งข้อหา
แล้วมันผิดตรงไหนหว่า?

หาก DSI ทำผิด
ตำรวจก็ไม่มีสิทธิ์ในการจับผู้ต้องหา เหรอ?
ตำรวจก็ไม่มีสิทธิ์ในการตั้งข้อกล่าวหากับผู้ต้องหา งั้นเหรอ?

มี พรก. แล้วงัย ไล่ยิงหัวคนได้เหรอ...
งั้นต่อไป เค้าประกาศพรก. เค้าก็ไล่ยิงหัว ถาวร ก็ไม่ผิดหนะซิ

จะมาอ้างเรื่องเผา ก็ไปจัดการกับคนเผา คนไม่เผา ไปยิงเค้าทำไม
จะมาอ้างเรื่องมีอาวุธ ก็ยิงคนที่ถืออาวุธ จะมายิงมั่วซั่ว ได้เหรอ....

อย่ามาทำเป็นหัวหมอนักเลย กฎหมายเค้าเรียนไว้ช่วยคน ไม่ใช่ เรียนไว้หัวหมอ....

ยังวางอำนาจบาทใหญ่ ตามนิสัยพวกหัวหมอ ความเมตตา ความเป็นสุภาพบุรุษ

พวกไพร่พล พรรคฯการเมืองนี้ หาไม่เจอ

โดยที่สุดของการกระทำในตอนนั้น เนื้อๆก็คือ
มาร์ค ยังอยากเป็นนายกต่อ

เพราะถ้ามาร์ค ยอมลาออกตามคำเรียกร้องของ นปช.
เลือกตั้งขึ้นมาใหม่ มาร์ค ก็แพ้ อดเป็นนายกอีก


ประเด็นหลักๆ มันอยู่ตรงนี้
ไอที่แหลมาข้างๆคูๆตลอดมานี่ มันเป็นน้ำล้วนๆ

เขาถึงบอกว่า
การกระทำครั้งนี้ มันมีการเล็งผล ไว้แล้ว งัย

 มาร์ค-เทือก....

1.ปฏิเสธไม่ลงชื่อรับทราบ ข้อกล่าวหา

2.ปฏิเสธไม่ลงชื่อรับเงื่อนไขการประกันตัว 4 ข้อ
-เดินทางไปต่างประเทศต้องได้รับความเห็นชอบจาก พนง.สืบสวนก่อน
-ต้องไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับพยานหลักฐาน
-ต้องไม่เป็นอุปสักกับการสืบสวน
-ไม่กระทำการใดๆที่จะก่อความรุนแรง



ตกลงเรียกมันทั้งสองมารับทราบข้อกล่าวหา เเต่กลับไม่ยอมให้ความร่วมมือใดๆ

แถมยังปฏิเสธเงื่อนไขในการให้ประกันตัวที่พนักงานสืบสวน ( DSI ) ตั้งใว้

ก็ยังปล่อยตัวกลับบ้านไปได้ , แล้วนี่มันเป็น คดีอาญาร้ายแรง หรือว่าเป็น ป๋าหี่แหกตาคนไทย ??????????